Қизиқарли ва фойдали фактлар тўплами

Қизиқарли ва фойдали фактлар тўплами

Порохни кашф қилиниши

                1845 йили немец химик Христиан Фридрих Шёнбейн (1799-1868) ўзини ошхонасида тадқиқот олиб борди. Уни хотини уйида айнан ошхонада кашфиётлар билан шуғулланишни қаттиқ ман қилган. Бу тадқиқотда хотини уйда бўлмаган вақтда вазиятдан фойдаланиб азот ва симобни аралашмасини қўллаб қўрди.

У ошхона столига аралашмани сепди ва қўлига тушган биринчи нарсани олди, у пахта материалидан бўлган фартук еди.  Фартук билан столдаги аралашмани артиб газ ёнига осиб қўйди. Фартук қуригандан сўнг портлади. Шёнбейн дарров у нимага еришганини билди.

Бу кашфиётга берилган номни маъноси немецчадан олинганда “Отувчи фартук” деган маънони берган.   Шёнбейн порохни бир неча давлатларга сотди.

Ўша вақтларда артиллерияда қора порохдан фойдаланишган. Афсус буни ёмон тамони порох қуролни роса ифлослар отилгандан сўнг уни яхшилаб тозалашга тўғри келган.  Яна порох  отилгандан   сўнг катта тутун ҳам чиқарди.

Бошида ишлаб чиқарувчилар катта заводлар қуришмоқчи бўлган, лекин ўйлаб кўришса портлаш тез амалга ошмас еди. Жангларда бу қуроллардан фойдаланиш яхши самара бермагандан сўнг ундан 1860-йили ундан воз кечишига тўғри келган.

Кейинчалик қуролни тозалаш йўллари чиқди ва қуролдан фойдаланиш хавфсизлиги ҳам яхшиланди

Самурайлар ҳақида қизиқарли фактлар

Cамурай сўзи Японияда ишлатиладиган сўз бўлиб, жанговар билимга ега ва ҳурмат қилувчи деган маънони англатади. Самурайлар аслида ҳизмат қилувчи қуллар бўлишган.

Хозирги бизни тушунчамизда еса самурайлар енг зўр жангчилар тушунилади. Давлатни Самурайлар аҳолини 10% ташкил етарди. Самурайлар қўрқмас жангчилар бўлганлар. Улар қадимги Японияни аҳолисини енг машҳурлари бўлишган.

Самурай сўзи еркакча термин бўлиб, япон самурай синфларида аёллар ҳам учраган. Улар қилич билан ва жанг қилиш санатини ўрганишган. Аёл самурайларни «Онна Бугейся» деб аташган. Аёл самурайлар еркак самурайлар билан бирга жанг қилишган.

Агар самурайлар катандан фойдаланишса, аёл самурайлар қоидага кўра нагитанадан қиролидан фойдаланишган.  Бу қурол инсонни бўйидан баланд лезвиядан иборат чўп бўлган. Уни кўриниши узун қийшиқ қилучни еслатади. Бу қурол бошқаларига қараганда йенгил ва қулай бўлган.

Археологларни тақдиқотлари шуни кўрсатадики, 1580 йили Сенбоне Мацубару уришида аёл самурайлар ҳам иштрок етганлиги маълум бўлган. Топилган суякларни анализ ДНК қилинганида 35 та суяк аёлларга тегишли бўлгани аниқланган.

Тарихда 4 та самурайлар борлиги ҳаммага маълум. Англичан Уиляму Адам, голландиялик Ёстену ван Лоденстейну ва Едвард Шнелл шу билан бирга денгиз офицери Ежену Коллаку бўлган.

 Бу қизиқ. Самурайларни жисмоний характеристикаси

Кўпгина қуроллар ва катта миқдордаги кийимлар самурайларни катта қилиб кўрсатган. Амалда еса кўпчилик самурайлар ўртача бўйли бўлишган. 16-аср самурайини бўйи 1,60 дан 1,65 гача бўлган.  Ўша вақтларда европалик рицарларини бўйи 1, 80 дан 1,96 гача бўлган

Самурайлар турли қуролларни тақиб юришган. 14 асрларда «Тёкуто» номли қиличлардан фойдаланишган. 15-асрда еса «Катани» деган қайрилган қиличга алмаштирилган.

 Самурайларни оиласи

Улар никоҳи фақатгина фарзанд туғилсагина бўлган. Агар аёл самурайларга туғиб бера олмаса, улар бошқасига бемалол уйланишлари мумкин бўлган. Самурайлар бемалол аёлллари билан ажрашишлари мумкин бўлган. Агар ажрашсалар фарзандлари ўзлари билан қолишган.

Қизиқарли дунё. Пагон ҳақида қизиқарли маълумотлар

Россияда  ёш шох Петр биринчи даврида биринчи пагонлар  ХВИИ аср оҳири пайдо бўлган.   Қизиқарлиси шуки, пагонлар ремен билан елкагада турган ва улар тоза амалий маънони англатган.

Ўша даврларда пагонларни фақатгина паст лавозимларда ишлаган тақиб юришган. Офицерларга пагонларни тақиб юриш шарт бўлмаган. ХИХ асрнинг охирларига келиб бир биридан мансаби билан фарқ бўлиб туриши учун пагонлар тақишни бошлаганлар. Уларни мансаби қанчалик юқори бўлса, юлдузчаларни сони билан белгилаб берилган .

1.      Аждодларимизда пагонлар металдан ишланган бўлиб улар пагонни елкаларига тақиб юришган. Айнан елкага тақишдан мақсад бу пагонлар уларни қилич зарбасидан ҳимоя қилган.

1. Денгизда сузувчилар морялар  учуня пагонлар тақиш анча кейин урифга кирган – таҳминан 1802 йилдан бошлаб улар ҳам маҳсус пагонларни тақиб юришган. бироқ улар пагонларни елкаларига емас балки қўлларига тақиб юришган.
2. 1907-йили рус император армиясида  иккита пагон пайдо бўлган – хар кунги ва вақти билан тақадиган пагонлар пайдо бўлган. Кичик мартабадагиларники икки тамонлама бўлган. Пагонни айлантирса хар кунги пагонга айланган.
3. Биринчи жаҳон уришида рус армиясида ўзгаришлар бўлган – душман снайперига ўлжа бўлмаслиги учун улар пагон устидаги рангли қопламани олиб ташлаганлар.
4. Буюк октябр революциясидан кейин армияларда пагонлар бекор қилинган. 1924-йилгача қўлдаги белгиларга алмаштирилган.
5. Оқ армиясида пагонлар сақланиб қолган. Уларни пагонлари бошқа пагонлардан шакли  билан ажралиб турган.

7.      1 январ 1943- йили «Красная Звезда» газетасида қизил армияга пагонлар қайтадан берилгани хақида ёзилган.

1. Никитў Сергеевич Хруҳев вақтида темир йўл ҳодимларига пагонлар рад қилинган. Кейинчалик Никита Сергеевич Хруҳев давридан кейин бу қонун унут бўлган. 1986- йили биринчи тикилган пагонлар пайдо бўлган. Юлдузчаларни ҳажмига қараб бир бири билан ажралиб туришган.
2. Битиручиларни шундай анъанаси бор едики, улар ўқишни битирганларидан сўнг пагонларини тагига пул солиб қўйишган. Бу пулларни енди ўқишга кирганлар улар каби бўлиш насип қилсин деб ҳавас билан олишган.

Бу ажиб дунё

Қизиқарли дунё. Жунли чўчқалар ҳақида қизиқарли маълумотлар.

Бу ҳайвон қўй емас, балки жунли чўчқалардир. Ўтган аср бошларида Европада ҳудди шунақа чўчқаларни кўпайтиришган. Чўчқалар бутинлай юнглар билан қопланган. Улар ҳудди қўйларга ўхшашган, ҳаттоки юнглари жингалак бўлган.

1972-йили бу зот қирилиб кетган ва бутунлай қирилиб кетди деган гап бўлган. Бироқ тоғли Венгрия ва Австрия да бу чўчқалар ҳалигача мавжуд. Чўчқа қўйларни гўштига талаб катта емас, бироқ бу чўчқалар хеч қачон шамолламайди ва совуқда музлаб қолмайди. Қаттиқ қиш улар учун қўрқинчили емас.

Аҳолини такидлашича бу қўй билан чачиштирилмаган, балки чўчқани айнан бошқа зоти. Ангалитза уларда хақиқий чўчқаларга ўхшаб тавони ва катта қулоқлари мавжуд, шу билан бирга думи ҳам бир хил. Тоғликлар бу зотни чўчқани енг яхши зоти дейишади.

Қишда бемалол қор остида ухлайди, ёзда еса ёмон ҳашоратлар унча чўрт емас. 1925- йили Венгрия кўргазмасида бу ҳайвон олтин медални қўлга киритган. Хозир юнгли чўчқаларни зоопаркларга одамларни ҳайратлантириш мақсадида қўйишмоқчи. Катта гўшт маҳсулоти билан шуғулланувчилар диққатини бу ҳайвон ўзига юнгларини жуда қалинлиги билан қарата олмади.

 Қизиқарли ва фойдали. Ҳомиладорлар ванна қабул қилиш мумкинми ёки йўқ.

Ҳомиладорларган ванна қилиш мумкинми ёки йўқ? Албатта мумкин! Бир неча юз йиллар олдин ҳомиладорлик хавфли касаллик билан тенглаштирилган. Бўлажак онани ётқизишиб, оддий ҳаёт тарзида яшашга тақиқлаганлар.

Хозир еса аёллар ўзини одатини ўзгартирмаяпти; сайёҳат, тўғри овқатланишмоқда, фаол хаёт тарзини олиб боришмоқда ва айримлари спорт билан мунтазам шуғулланишмоқда. Душ қаъбул қилиш билан биргаликда ҳомиладор аёл ванна қаъбул қилса ҳам бўлаверади. Асосийси ҳаммаси меъёрида бўлса бўлди.

 Ҳомиладорликни биринчи уч ойида

Ҳомиладорликни биринчи уч ойида болани бошланғич ривожланишида она ўз соғлиғига еътибор қилиши керак. Агар соғлиғи яхши бўлса, ванна қабул қилиш еса белни бўшашига ишдан кейин чарчоқдан чиқишга ёрдам беради.

Мумкин бўлмаган ягона нарса ҳомиладорликни бошида иссиқ сув чўмилиш руҳсат берилмайди. Бу бола тушишига сабабчи бўлиши мумкин. Врачлар максимум 37 градусдан ошмаган сувда чўмилишни тавсия қиладилар. Идеал иссиқлик 36.6-37 градус.

 Хомиладорликни катта ойларида

Ерта туғилиш бўлиш хафи бўлади. Иссиқ сув ерта туғилишга сабабчи бўлиши мумкин. 10-15 минут сувда бўлиш тавсия қилинади.

Ваннадан фойда борми ёки йўқ?

Аслида – ха. Ваннани ҳафтада бир марта қаъбул қилиш мумкин. Бу организмни  ва мушукларни бўшашишига ёрдам беради.

Бироқ қорин пастга торца ёки оғриқлар пайдо бўлса – албатта гинекологга мурожат қилинг. Врач кўригидан кейин сизга муолажа ёзилади ва сиз яхши тамонга ўзгарасиз.

Демак ваннадан фойдаланиш:

• Мушаклар бўшашади. Агар аёл ҳаёти ўтириш билан ўца ( мисол, офис иши, кампютер билан боғлиқ бўлса) мушаклар бўшаши шартдир. Чарчаган оёқлар, бел, мушаклар, бўйин иссиқ ваннада бўшаштириш мумкин.
• Иммунитетни яхшилайди. Кеч кузда, ерта бахорда ва албатта қишда амалда микроелеменлар олинмайди. Ғалати туюлиши мумкин, лекин ванна ёрдам беради. Чиноқиш ҳақида кўп маълумотларга ега бўлсангиз керак. Совуқ сувни қуйиш шарт емас, иллиқроқ ваннада 3-5 дақиқа туриш фойдали. Сувни температураси 34 градусдан кам бўлмаслиги керак.
• Хавотирликни пасайтиради. Биринчи хомиладорликда аёллар кўп арзимаган нарсаларга кўп ўйланишади. Врач фақатгина бир неча саволларга жавоб бериши мумкин халос. Ўзингизни фақатгина ўзингиз тинчлантира оласиз. Иллиқгина ванна ва ажойиб мусиқа сизга ёрдам бера олади.
• Ҳомиладорликни охирги ойлари бел оғриғи ва вақти вақти билан ёлғон тўлғоқ тутиши кузатилади. Умртқага оғирлиб тушиб бораверади.
• Фарзанд дунёга келишига озгина қолганда, матка қиқариши бошланади ва белда пастга тортувчи оғриқлар пайдо бўлади. Бу ҳолатларни камайишига илиқ ванна ёрдам беради. Айтганча ҳозирги кунда ваннада туғдиришни қўллаб кўришмоқда. Врачларни айтишича ваннада туғдириш тезроқ ва анча осонроқ – қандай онага йенгиллик бўлса, шундай болага ҳам енгиллик бўларкан.

Иссиқ ванна

Аёл хеч қандай соғлиқ билан муаммо бўлмаса ўзини яхши хис қилса ва ҳомиладор бўлмасликдан олдин ҳаммом мунтазам борган бўлса, ҳомиладорлик вақтида тавсия еътилмайди.

Бу таваккал қилишга арзимайди. Нима учун мумкин емас? Асорати ёмон туш кўриш, қон очилиши, оғриқ енг ёмони бола йўқотиш билан тугаши мумкин.

 Тўғри ванна қабул қилиш йўллари.

Огоҳлантирилган – демак қуролланган дегани. Ваннани қаъбул қилиш керак, балки шартдир. Асосийси қоидаларга риоя қилса бўлди. Соғлиққа еътибор ва врач билан маслаҳ атлашган ҳолда.

• Сув 36-37 градусдан иссиқлиги ошмаслиги керак.
• Максимал сувда бўлиш 15- дақиқа
• Кўкракни сув билан тўлдирмасдан оёқ ёки қўлни чиқарган ҳолда
• Ванна ешигина ёпмасдан – ҳаво айланиб туриш керак
• Еҳтиёткорлик учун оёқ тагига резина гилам тўшаш лозим.
• Ванна уйда кимдур борлигида қаъбул қилиш.

 Тузли ванна

Хомиладорлик яхши ўтмоқда, болани ўсиши яхши  — нима учун денгизда сузиб бўлмайди. Денгиз тузида бел яхши бўшашади. Туз белни чарчоғини олади, терига яхши таъсир кўрсатади.

 Қоидаларга риоя қилган она соғлом фарзандни онаси бўлади.

Коктейллар ҳақида ма`лумотлар.

1. Енг қадимий коктейл Тибр дарё соҳилида аниқланган. Бу ичимлик мўжиза билан сапол идишда сақланиб қолган. У асал, олма шарбати, вино кислотаси ва арпадан тайёрлаган еди. Бу коктейл 5000 йил олидин тайёрланган.
2. “ Риц Сайкар” коктейлини фақатгина Парижни  “ Хемингуей” барида таътиб кўриш мумкин.  Уни нархи 1 000 доллар. Яқинда уни хеч ким буюртма қила олмайди. Гап шундаки уни ичига коняк Ритз Фине Чампагне 1865 Cогнас киради. У кам учрайдиган узум нави тайёрланади. Шуни учун меҳмонларни бу маҳсулот борлигида танаввул қилиб олишлари хақи огоҳлантиришмоқда.
3. Қизиқарли тадқиқотни Калифорниялик доктор Пол Вулф олиб борган. Уни айтишича рассом Ван Гога сариқ ранглардан кўп фойдаланганига сабаб, уни коктейл абсент билан исътемол қилгани бўлган. Абсентни ўзи инсонни иш фаолиятини яхшилайди, лекин ошириб юбориш дунёни, борлиқни сариқ рангда кўришига сабабчи бўлади.
4. “Отверка” номли коктейл АҚШда пайдо бўлган. У ароқ ва апелсин шарбатидан тайёрланган. Бу хақида кўп гапириш мумкин: шарбат ароқни таъмини майинлаштиради ва организмни витаминлар билан бойитади. Лекин гап бундамас – шарбат фақат маскировга учун ишлатилган. Бу алкоголик шарбатга – худди ҳамма қоидаларга амал қилингандек – бу ароқ емас коктейл деб маскировка қилишган. Номи ҳам шундан келиб чиқиб қўйилганки, бу ичимликдан шахтада ишлайдиганлар кўп истемол қилишган ва улар уни аралаштириш учун очгичдан фойдаланишга сабаб бўлган.
5. Айрим коктейларни медицина мақсадида фойдаланишган. Мисол: Англия солдатлари Индияда Антималяр сифатида ичишган.
6. Немец коктейили “ Радлер” тасодифан пайдо бўлди. Бу Франя Клюглер пива бари бошлиғи изланганлиги туфайли бўлган. ХХ-аср бошида Велоспортчиларни мусобақасида спортчилар чанқоқни босиш учун барга югуриш киришган. Пиво тугаётганда, бошлиқ ўрнини билдирмаслик  учун пивани лимонат билан аралаштирган. Алданган исътемолчилар хурсанд бўлиб кетишган.
7. 

 

Қизиқарли дунё. Ҳаво шарлари ҳақида қизиқарли фактлар.

Ҳаво  шарлари ўз-ўзидан кайфият кўтариш ҳусусиятига ега. Шунинг учунам бундай шарларни туғилган кунларда турли хил байрамларга безак сифатида ишлатишади. Улар инсонларни жилмайишига сабабчилардир. Шарларни нафақат безатиш балки мақсадларда ҳам фойдаланиш мумкин.

Бу биз учун оддий кўринган нарсани нималарга ишлатиш мумкинлигини санаб чиқамиз.

1. телефон учун чехол. Турли хил телефонлар учун чехоллар мавжуд. Шундай ноёблари ҳам борки бунга ишониш қийин. Оддий класик чехолини ўрнига ҳаво шарини ишлаца бўлади. Ярим соатгина кетказиб, хеч кимда бўлмаган ажойиб чехолга ега бўлишингиз мумкин. Телефонизга шарни тортиб, сиз турли рангларни ишлацангиз бўлади. Сизи телефонингиз роса ажойиб кўринишга ега бўлади.
2. шар – лампочка. Ҳаво шари ўз-ўзидан яхши кайфият улашади. Тасаввур қилинги агар шар ёруғ бўлиб ёниб турса. Бу жуда қизиқ ва ҳушкайфият бағишлайди. Рангларни турли бўлиши учун бир неча лампочкалардан фойдаланишга тўғри келади. Хар бир шарга битти лампочка қўйса бўлади. Бу жуда кўп хурсандчилик ва кайфият кўтарилишига туртки бўлувчи енг ажойиб кашфиётдир.
3. Яна еса шарни чиройли қилиб чизса бўлади. Болалар хонасига шарларга капалаклар ва гуллар расмини чизса бўлади. Янги йилга еса турли хил қор парчаларини ва арчаларни чизиш мумкин. Ҳаммаси сизни фантазиянгизга боғлиқдир. Ҳаттоки енг оддий смайлик ҳам чиройли кўриниш беради. Шарлардаги расмлар байрамларни яна ҳам ёрқин ўтишига ёрдам беради.
4. Шарлардан гулдаста тайёрлаш- яхши совғадир. Шарлардан гулдасталар қизиқарли ва чиройли кўринади. Бундай совғани олиш хақиқатдан ҳам ёқимлидир.

Қизиқ дунё. Одам айби билан ҳалок бўлган – Тарпан Оти.

Тарпан номли от ХVIIII-ХIХ асрларда Европа, Қозоқистон, замонавийлашган Россия ва Сибирни чўлларига жойлаштирилган.  Яна уни еврей ёввойи ҳайвони ҳам дейишади. Табиатда икки тури мавжуд: ўрмон ва уй тарпани. Бу ёввойи отлар оёқлари зебрани рангларини эслатади, белида қора рангли чизиғи бор бўлган чиройли отдир.

18ҳ19 асрларда тарпанлар кристианилар ичида машҳур еди. Уларни ҳаттоки уй отлари билан чачиштиришганлар. 15 йил олдин тарпанлар кўздан ғойиб бўлишди. 1890 йили охирги тарпан ўлдирилган еди. Бунга асосий сабаб тарпан отларини фақат ўзларида бўлишларини ҳоҳлаганликлари ва бу ҳайвонни гўштини исътемол қилишгани бўлди. Бир қанча вақт тарпанлар ҳайвонлар сақланадиган жойда сақланган.

Полк олимлари бу тур отни зотини  яна тиклашга ҳаракат қилишди. Тарпан отини еслатадиган отни дунёга келтиришди. Бу кўриниш отни Беловеж ўрмонига ҳамма отлар ўтлайдиган ўрмонга қўйиб юборилди

 Йўл қоидалари ҳақида қизиқарли фактлар.

Йўл қоидалари қадимги Рим даврларида Гая Юлия Цезаря пайдо бўлган.

Ғилдиракли ҳайдашларни аёлларга ман қилган. Транспортлар катигорияси: коляскалар, от аравалар, отлар, одам ташиб юрувчилар. Йўлларга столбалар қўйилган “ Чексиз йўл” йўл оралиғини билдирган.

Россияда шох Алексей Михайлович йўл қоидаларини тартибга солишга, тирбандликни йўлга қўйишга ўзи бошчилик қилган. Шу билан бирга Кремлда отда юришни ман қилган.

Императрица Екатерина Петрова Санкт-Петербургда ҳайдовчиларга товуш сигналлардан фойдаланишни ман қилган. Йўл қоидасини бузганларни қаттиқ жазолаганлар: кўпчилик жаримага тортилган, отни ҳам керак бўлса олиб қўйишган.

ХIХ аср охирларида вилосипидлар машҳур бўлган. Лекин уни бошқариш учун руҳсатнома олишга тўғри келган. Имтиҳон топширилгандан кейингина, хайдаш мумкин деган гувоҳнома ва рақам берилган. Катта ҳурматли ёшда машхур рус ёзувчиси Лев Толстой бундай руҳсатномани олган.

1865-йили Англияда қарор қабул қилинган, еркин хайдовчиларга шахарда тезликни соатига 3 келометрдан оширмаслиги кераклиги хақида. Шахардан ташқарида еса соатига 6 келометрда ортиқда юришга руҳсат берилган.

Машина ичида фақатгина  3 кишидан иборат бўлиши мумкин бўлган. Улардан бири машина ичида емас олдида қизил байроқни ушлаб юриши керак бўлган, кечқирун еса – қўлида фонар бўлиши керак бўлган. Бу қоидага 31 йил амал қилинган.

Мексикада ешшак транспорт воситаси ҳисобланган. Бу деганни уни бошқариш учун рухсатнома керак бўлган. Дакументда нафақат ҳайдовчини расми балки ҳайвонни расми ҳам бўлиши керак бўлган.

Ичган одам рулда — жиноятчи хисобланган. Бутун дунёда кўпчилик давлатларда ШУНДАЙ. Фақатгина Уругвай бундан мустасно. Бу давлатда алкагол маҳсулоти ичиб транспорт ходисани қилса енгиллаштирилган жазо берилар екан.

Кипирда еса жуда қаттиқ қаралади – ҳайдовчи машина бошқараётганда ҳаттоки сув ичиш мукин емас. Агар жуда чанқаса тўхтаб двигателни ўчириб сув ичишга руҳсат бор халос.

Америка Денвер шахарида қора автомабил ҳайдовчига катта муаммолар келтирар екан. Бундай рангли автомабилларда якшанба куни шахарда миниш мумкин емас. Шветцарияда автомабилни якшанба куни ювуш тақиқланади. Рангидан қаттий назар.

ЮАР да йўлда ҳайвонлар чиқиб қолса машина ҳайдовчиси тўхтаб, ҳайвонлар ўтиб кетганича кутиб туришлари мумкин. Хитойда еса одамларни ўтказиб юборишга мажбур емас, ҳаттоки пиёдалар ўтиш жойида ҳам.

Пиёдалар ўтиш жойи фақатгина пиёдаларга шу жойдангина ўтиш кераклигини англатади ҳалос. Транспорт воситаси бўлмасагина пиёдаларга ўтиш мумкин.

Гвинеяда хеч қандай йўл қоидалари мавжуд емас. Йўл қоидалари ва пиёдалар ўтиш йўли мавжуд емас. Ҳайдовчилар мулойим бўлишга ҳаракат қилишади ва одамларни ўтказиб юборишади. Бундай тартиб Африка давлатида фақатгина машиналар камлиги ҳисобигадир. 

Қизиқарли дунё. Жирканч таомлар музейи қаерда жойлашган.

2018 йил 31 октябрда швед Малме шахрида жирканч таомлар мезейи очилди. Бу ҳозирда яккаю ягона жирканч таом музейи ҳисобланади. Уни музей емас, балки кўргазма деб атаса ҳам бўлади.  Бу кўргазма фақатгина 3 ой давомида ишлайди ҳалос.

Семюел Вест бу ноодатий музей бошчисини айтишича, експанатлар ўрнига таомлар бўлади. Бу таомларни таътиб кўришга ҳамма ҳам таваккал қилмаса керак дейди. Кўпчилик инсонларни бу таомлар иштахасини бўғиши аниқ.

Самюел Вест бу инсонларни таомларга бўлган муносабатини яхшилайди ва шукур қилишни ўрганади дейди. Улар дунёда етишмаётган нарсаларга еътибор қаратишади деб очилган музей.

Експонатлар бу кўргазмада хақиқий бўлади, шунга меҳмонлар нафақат бу таомларни кўриб баҳо беришади балки таътиб кўриш имкониятига ҳам ега бўлишади.  Музей сайтида айтиладики “Бирга овқатланиш – бегоналарни дўстларга айлантиришнинг енг яхши усули” деб.

Таомлар маҳсус медицна колбаларида жойлаштирилган, нафақат уни ташқи кўринишини балким хидини ҳам сақлаб қолиш учун. Катталар кириш билети 20 евро, болалар еса текин киритилади.

Кўргазма меҳмонларга таомларни таътиб кўриш имконияти берилади. Бошлиқлар дунё ошхонасини ўрганишиб 80 яқин турини музейга қўйишган. Бу еса турли давлатларни таомини баҳолашга ҳам ўзи ўзидан имкон беради. Таомлар алмаштирилиб туради, шунинг учун сифати кафолатланган.

Кофе севувчиларга еса ба ичимликни турларини таклиф қилишади. Дунёни ярми темир моддасини етишмаслигидан азият чекади. Африкада бу муаммо Молане Гусеницдан темир моддасини топишади, оқсил ва ёғга тўйиган.

Баҳоловчилар европа касу марцу сирини таъмини татиб баҳо бериш имкониятига ега бўладилар.

Денгиз чўчқалари тез кўпайишади. Қадим замонлардан бу чўчқаларни қовуриб йеганлар.

Қизиқарли фактлар шимолий муз океани ҳақида

Бизга география дарсидан маълумки, шимолий муз океани- сайёрамизда майдони бўйича енг кичиги ҳисобланади. Бу кичик океанни майдони 14 миллион квадрат километрда кўпроқ. Яъна бу океанда енг катта Гренландия ороли жойлашган.

Бу орол атрофидаги гигант муз 1912-йили “Титаник ” кемасини ҳалокатига сабаб бўлган дейишади. Шимолий океан нафақат ўзиниг музликлари билан балким, фойдали қазилмалари билан ҳам бойдир.

Мисол: сайёрамизда нефтни 4дан бир қисми, бу океандадир. Океанни қирғоқ ён атрофларида толи угл, олтин, қўрғошин, йинк ва бошқалар.

Агар табиат океанни менерал ресурслар билан таъминлаган бўлса, одамларни уни катта чиқиндихонага ўхшатиб қўйишди. Улар пластик чиқиндилар ва инсон махсулини бошқа нарсалари билан тўлдириб ташлашди.

Екология шуни айтадики, бу чиқиндилар океанни тубини яхши озиқланишига, кўпайишига ҳалақит бермоқда.

Глобал оби-ҳавони иссиб кетиши оқибатида музликлар кичрайиб бормоқда,  таҳминан йилдан йилга 100 000 квадрат километрга муз ериб кетмоқда. ХХИ асрнининг иккинчи ярмида океан сатҳини кўтарилишига сабаб бўлиши мумкин.

Шўрлиги жиҳатидан шимолий муз океани ҳамма океанларга нисбатан паст. Ериган музликни катта миқдорда оқиши ва кам миқдорда сувни буғланиши бунга сабабдир.

Норвегиялик Сайёхатчи Фритоф нансен 1896 йили океанни қайиқда биринчи кесиб ўтган инсон ҳисобланади. Уолли Герберта 1969 йили Аляскадан Шпицбергенгача итлардан тузилган чанада ўтди.

1937 йили май ойидан бошлаб, 1938 феврал ойигача И.Д.Папанин, П.П.Ширшов, Е.К.Федоров ва Е.Т.Крекел дрейф музлиги шимолий қутубдан Гренландия қирғоғигача айланиб чиқишди.

Бу тадқиқот қатшганларга совет қахрамони ва география фанлари доктори унвони берилди. Шу қизиқки, експедитция бошчиси Иван Дмитриевич фақатгина бошланч синфнигина тамомлаган ҳалос.

Қизиқарли олам.  Таиланд конвенциялари туфайли маликаси вафот етган.

Таиланд –ер сайёрасида шундай сайёраки авлоддан авдодга анъаналари ўтиб келади. Бироқ  уларни қоидалари маликани ўлимига сабабчи бўлди. Таиланд маликасини ўлимдан хеч ким қутқаришга журъат ета олмаган.

Ёш Таиланд маликаси (ўша вақтларда маликани Сиам деб аташарди) Сунандха Кумариратана Таиланд қироли Монгкута қиролини қизи бўлган. Қиролни тўртта хотини бўлган. Шу хотинларидан бирини бирини Сиам қизи бўлган.

Шуни айтиш керакки, ёш маликани отаси нафақат ўз юртида танилган, балки бошқа давлатларда ҳам англичанларни асари ”Анна ва қирол Сиама” билан танилган.

Бу асарда англичан қиз анна Леонуенс 5-йил давомида очиқ Монгкутом саройдагиқизлар мактабида йўқолиб қолгани хақида бўлган.  Ҳозирги вақтда мавзу бу хақида кетмаяпти балки, уни бизгача етиб келган қизини сирли ўлими хақида.

1880 йили малика 20 ёшга тўлган еди. Малика кичкина қизи ва хизматкорлари билан ёзги саройга сузиб кетишаётганида кема халокатга учради. Афсуски малика сузишни билмаган ва хизматкорларни ёрдамга чақирган. Бироқ шунча ҳизматкорлар борлигига қарамасдан хеч бири ёрдам беришмаган. Чунки ўша вақтларда қироллик қони бор аёлларга  тегиниш ўлим билан жазоланган.

Улар ҳамма уринишларни қилиб кўришган.шунинг учун ҳам малика Сунандха  ва уни қизи ҳаммани кўз ўнгида чўкиб халок бўлган. Қирол  Рама В  аёли ва қизини ўлимидан кейин, карор чиқарди   кемада ҳамма уларни қутқармаган гувоҳларни чўктириб юборишга ва ва қироллик оиласига мансуб тегиниш мумкинмас деган қарорни бекор қилган.

Банг Па-Ин ёзги саройида яқинларини ўлими хотирасига бағишлаб Қёдгорлик қўйдирган.

Қизиқарли ва фойдали. Имбир ҳақида қизиқарли маълумотлар

Санскритда уни шохли илдиз деб ном беришган – бу номга 5 000 йил бўлган. Имбир ендигина ривож топаётган бир вақтда, унга кўпчилик ўзларича ном бера бошлашди: хаёт илдизи, олтин жангчи, самурай қиличи ва.х.к.

Енг катта имбирни етказиб таъминлаб берувчи давлатлар Хитой ва Хиндистон. Айтгандай бу давлатлар 50% ни етказиб бериш уларни зиммасида.

Қайсидир назарияда Европага имбирни Марко Поло олиб келган дейишади. Даволавчи ҳусусияти ва тами билан Европаликларга ёқиб қолади. Улар имбирни зиравор ва дориворлар сифатида ишлата бошлашди.

Озгина бўлса ҳам имбир чума касаллигини олдини олиш учун фойдаланишган.

Қизиқ, имбир ёрдамида биз севиб истемол қиладиган пряник пайдо бўлди. Россияда имбирдан тайёрланган печенияларни роса яхши кўришган. Шу асосида руслар ўзини пишириғи пряникларни пиширишни бошлаганлар.

Имбир шу билан бирга жинсий уйғонишни таминлайди. Японияда “Еркаклик” байрамида имбирни бежиз столга тортишмайди.

Қора ва оқ имбир бўлади. Оқ имбир яхшилаб тозаланиб, устидаги қоплами олиниб ташланади. Шунинг учун ҳам оқ имбирни майин, юмшоқ тами билан ҳаммага бирдай ёқади. Қора имбир еса – тозаланмаган имбир, фақатгина қуёшда тобланган имбир бўлади. У ёндирувчи, қаттиқ тамга ега.

Даволовчи ҳусусияти қадимдан аниқланган бўлиб. Ўсимлик илдизида А,В,С витаминлари шу билан бирга кўпгина микроелементлардан ташкил топган, учига темир, калий, цинк ва натрийлар киради.

Имбир ҳазм бўлишини яхшилайди, моддалар алмашинувини тезлаштиради. Ичак ва ошқозонни тез тозалайди. Турли-хил шамоллашларда ёрдам беради. Мисол: групп, ўпка шамоллаши, артритда ва бронхиал астмада. Уни асал билан қўшиб ичишни ўзи кифоя қилади.

Имбир шу билан бирга асаб тизимига ҳам таъсир етиб, мия тормозланишигқарши ёрдам беради.

Хар куни кичик доза (5-7г)билан имбирни қабул қилиш еса инфарк ва инсултни олдини олишга ёрдам беради.

Маринатланган имбир — сушига зиравор сифатида қўшилади.

Имбир ичига хиндча зиравор карри киради.

Кўпкина давлатларда Хитай, Англия ва Осиёда имбирдан мураббо тайёрланади. Мураббо ичига апелсин пўчоғини ҳам солишади – чоу-чоу номи билан бу мураббо машҳурдир.

Хиндистонда имбир уни ҳам тайёрланади. Англия, Австралия ва АҚШ имбирдан вино, напиткалар

Қизиқарли ва фойдали. Краб тайёқчалари нимадан тайёрланади.

Байрамона салатларимиздан бири краб тайёқчаларидан қилинган салатимиздир. Қизил ранг билан қопланган бу тайёқчалар унчалик қиммат емас. Уни ёқимли балиқ  тамини бериши уни машҳур бўлишига ёрдам берган.

Хақиқат шундаки кўпчилик бу тайёқчаларга чаён гўшти умуман йўқлигини билишмайди.  Агар сиз уни қўшимчаларини ўқиб чиқсангиз: уни асосини балиқ фаршидан иборатлигини кўриш мумкин. Бу рецептини   ХИИ-аср японлар ишлаб чиқишган.

Островитянлар майдаланган балиқ гўшти яхши там беришини сезишиб ва ундан турли шаклларни ясаб, лекопчаларни безатиш мумкинлигини ўйлашган.

Суримадан таом тайёрлаб експортга сотиш японлар учун кўп йиллар ўхшамаган. На америкаликлар, на европаликлар ғалати номли оқ шарчаларни ва нончаларни ейишни хохлашмаганлар.

Бу ХХ асргача давом етган. Улар ўз товарларини ўтказиш учун ажойиб янгилик қилишди. Маҳсулот ўзига жалб қилиши учун уни бўяшга қарор қилишди.

Оқ фаршга улар қизил озуқавий рангни устига суриб сота бошлашди. Бу қизил ранг билан қопланган сурима нафақат АҚШ ва Европада балки бутун дунё бозорларида машҳурликни қўлга киритди.

Сурима оқ океан балиғидан тайёрланади – минтая, селди, скумбрии ёки хека балиғидан. Гўшти майдаланади ва кўп маротаба совуқ сувда ювилади. Ериб кетмайдиган оқсиллар қолганча ювилади. Қолганини шакл бериш учун ва намликдан қутилиш учун юборилади.

Биз охирида тамга ега бўлмаган фаршни оламиз. Кейин еса унга шакар, туз, турли-хил там берувчиларни аралаштирамиз ва яхши сақланиши учун – стабилизатор ва консервант қўшилади. Тайёр бўлган суримага кармина, паприка ёки бошқа бўёқлар ёрдамида қизил чизиқ суртилади.

Бизга кўринадики ичида балиқ бор деб, хитойлар шуни ҳам уддасидан чиқишганки сурима ўрнига сояни оқсили, крахмал ва тухум оқи, хид берувчи қўшимчалардан фойдаланиб шунга ўхшаш маҳсулотни олишга еришдилар.

Қизиқарли ва фойдали. Будилник  ҳақида қизиқарли маълумотлар

«Бир йилни ҳар бир кунни 83 % бир-хил бошланади – будилник чарангидан…». Ака-ука

Стругацких тамонидан ёзилган фантастик «Душанба шанбадан бошланади» асари  ярим аср олдин ёзилган –  1965 йили. Ҳозирги  кунда ҳам бу сўзлар ўз кучини йўқотмаган, хақиқатдан ҳам кўпчилик ер юзида яшовчилар ўзини иш кунини будилник жаранги билан бошлашади.

14-қизиқарли будилник ҳақида маълумотлар

1. Шифокорларимиз будилникка майин чиройли қўшиқ қўйишни маслахат беришади. Инсонни чўчитадиган, вахимали қўшиқларни қўйишни маслаҳат беришмайди. Японлар шундай будилник ишлаб чиқганки, будилни кжаранглаши керак вақтда, овоз ўрнига ширин, майин хид тарқалар екан. Улар айтишича хид уйқудан туришга жуда самарали восита екан.
2. Агар тез қўшиқдан ўзимиз чўчиб кецангиз, енди ўйлангчи ухлаб ётган одамга оёғини қитиқласа қандай таъсир қилади. Бу будилникдан ўзини вақтида Леонардо да Винчи фойдаланган.
3. Қадимги грег файласуфи Арестотел озгина дам олиб олмоқчи бўлса, ажойиб табиий будилникдан фойдаланган: у қўлига темир шарни олиб, ёнига мис падносни қўйиб қўйган. Арестотел каттиқ уйқуга кетиши билан, қўлидаги шари қўлдан тушиб кетиб ва падносга тушган, ундан еса шундай жарангли овоз чиқиб уни уйғотган. Ана шунақа.
4. Қадимги хитойда еса ёнувчи таёқчалардан фойдаланилган. Оғир юк ипга боғланга унга қўшиб қўйилган. тайёқчани ёқишган ва у ёниб ипгача етиб борганида – оғирлик металга тушиб инсонни уйғотган.
5. 1787-йили америкалик Леви Хатчинс механик будилникни йиғган. Фақат унда битта камчилик бўлган. Усоатда вақт кўрсатилмаган. Бу будилник фақатгина ерталаб бир вақтда соат 4-00 жиринглаган. Бундай будилникларни фақатгина фермерлар фойдаланишган. Бизни вақтимизда бўлганида еди, бу будилник хеч кимга кераги йўқ бўларди.
6. Француз Антуан Раде 1847-йили ҳоҳлаган вақтга қўйиш мумкин бўлган будилникни барпо етган.
7. Банр Cлоcк соати нафақат будилник, балки капилга сифатида ҳам хизмат қилган. Бу соат ўзингиз ҳоҳлаган вақтда уйғотган, фақатгина уни оддий ўчириш мумкин бўлмаган. Уни пул (танга) бериб ўчириш мумкин бўлган. Ҳали уйғонмаган одамга камдан кам бундай ўчириш ёқса керак.
8. Инсон тўлиқ дам олиши учун 8 соат дам олиши керак. Психологлар айтишича будилник жаранги билан уйғонган инсон куни билан узини сингандай хис қилар екан, ҳаттоки 8 соатдан ҳам кўп ухласа ҳам.
9. Ешитиш йўли яхшимасларга ҳам алохида будилниклар бор. Улар қўрқмасдан ухласалар ҳам бўлади. Мисол: мутахасислар шундай ёстиқча ўйлаб топишдики, уйғотиш вақти келганида ёстиқ қимирлайди вибратция беради.
10. Японча будилник ҳайдовчилар учун маслашган бўлиб, у қулоққа тақилади. Агар ҳайдовчи бошини тушурса яъни ухлаб қолса уни огоҳлантиради. Би будилникдан нафақат хайдовчилар балки офис ишчилари ҳам иш жойида ухлаб қолмаслиги учун фойдаланишади.
11. Битта коллекция йиғувчи ҳаттоки будилникни икки минга яқин турини йиғган.у ўзини исмини айтмасликни хохлайли. У хохлайдики қисқа қилиб уни жаноб будилник деб чақиришларини. Қўшимча реклама уни бойликларини ўғрилар никоҳига тутишини келтиради дейди. У ўзини будилникларини йўқотишни ҳоҳламайди.
12. Сур куни деб номланган кинода шундай жойи борки, у будилникларни ерга улоқтиради. Отилган будилник урилганда хеч нима бўлмаган. Кино олувчилар уни болға билан уришга мажбур бўлишган. Ҳаттоки болға билан урилганда ҳам у чалинишда давом етган екан.
13. Ешитмайдиганлар учун маҳсус ёстиқ будилник мавжуд.
14. Қочиб кетувчи яъни жойидан силжийдиган будилник барпо етгани учун Массачустлик Нанда 2005- йили Нобел мукофотини қўлга киритган.

Қизиқарли ва фойдали. Кутубхоналар ҳақида қизиқарли маълумотлар

Дунёда енг катта кутибхона конгресси АҚШда жойлашган бўлиб, кутибхона ўзини фондида 150   миллиондан ортиқ турлари билан машқур. Кутубхона АҚШ президенти Джоном Адамсон тамонидан 1800 йили бунёд етилган.

Бу кутубхонага китоблар учун 5 000 доллар маблағ сарфланган, конгресс ўтказиш учун керак бўлиши мумкин деб. Хозирги вақтда кутубхонага хар йили 1 700 000 китобхонлар келишади.

Америкалик китобхон Стивен Блумберг китобга бўлган севгиси билан дунёга машҳур бўлган. Узини умри давомида Блумберг 20 000 яқин бир неча миллион турадиган қимматбахо китобларни ўғирлаган.  Блумбергдан 268та кутубхона азият чекган.

У бир неча маротаба қамалганига қарамасдан яъна ўзини ески одатини қилаверган. Шу қизиққи Америкалик китобхон китобларни биронасини ҳам сотиб юбормаган, ало даражада уларни сақлаган. Ўзини бу ишини яхши мақсадлар учун қилинган иш деб айтган.

Камёб китобларни наслдан наслга қолаётган китоблар устидан ҳукумронлик қилишни тўхтатиб, бутун дунё билан бўлишиши кераклиги хақида гапирган. У китобларни ўқиб чиқиб, одамларга уларни келиб чиқишини  айтиб бермоқчи бўлган.

Унчалик катта бўлмаган Вантаа шахарчасидаги кутубхонага Финляндияда нотаниш қадимий китобни қайтарган. Муқовасига қараганда бу 100 йилдан олдинги китоб бўлган. Буни Гиннеслар китобига киритиш керак. Библиотекадан асосан Геннис рекордиган кирган китобларни кўпроқ ўғирлашади.

Новегияда ёзувчилар учун хақиқий жаннат ҳисобланади. Кимдур улардан китоб ёзса 1 000 екземплярини норвегия давлати сотиб олади ва кутибхоналарга тарқатилади. Шу тариқа ёзувчилар давлатдан ёрдам оладилар.

Ҳаскелл кутубхонаси иккита давлатда мавжуд– США и Канада. Битта ярми Америка Дерби-Лайн шахарчасида жойлашган, иккичи ярми еса канада Стенстеда жойлашган. Кутубхонага кириш АҚШ тамонидан бўлган. Канадаликлар ҳам бемалол фойдаланиш хуқуқига ега бўлган.

1857 йили   меценат Джордж Мур дунёда биринчи уйга бериб юбориладиган китоблар кутубхонасини очган. Улар бир қишлоқдан иккинчисига китобни бемалол олиб кетиб, кейинги келгани ташлаб кетиш имконини берган. Шу тариқа қишлоқ аҳолиси ичида фойдали билимларни тарқатишга қарор қилган.

Хозирги кунда енг қадимий кутубхона Египет монастерида мавжуд. Кутубхона ерамиздан ВИ асрда очилган. Тўғри, хохлаган инсон у кутубхонага боролмайди. Кутубхонага кириш махсус руҳсатномалари бор монах ва талабаларга мумкин халос.

Қизиқарли маълумотлар қиш ҳақида

Қиш бу- фаслларни енг совуқ ва қорли вақти. Шу билан дунёни ярми қишни қорни кўришмаганлар.

Қишни аниқлаш турлари – календар бўйича, астрономик ва климитга қараб. Календар билан ҳаммаси тушунарли –бизда қиш декабр, январ ва феврал ойлари киради. Астрономик тамондан еса 21-декабрдан 21-мартгача. Оби-ҳаво бўйича қиш қачонки температура о га тушиб совуқ келса шунда қиш келади.

Гоҳида қиш бошқарувчиларни буйруғи билан ҳам келиши мумкин(яъни уларни қарори билан). Мисол: бир вақтлар мадам Ментенон ХИВ асрда ёзда чанада учишни ҳоҳлаб қолган. У Франция қироли Людовикни фавориткаси бўлган. Унга хеч қандай муаммо бўлмаган- Версал трассаси атрофида туз ва шакардан қор қилиб сепишган.

Қизиқ, энг катта қор парчалари Москвада қишда емас, бахор ойида ёғгани кузатилган. Бу вақеа 1944-йили 30 апрелда кузатилган. Кутилмаганда пойтахтга қалин қор ёғган. Уни кўриниши страус қанотларини еслатган ва катталиги катта одамни шапалоғидай бўлган.

Россияда қиш нафақат ўзини вақтида ёғади. Иркут вилояти шу ном билан шахар бор. Бу жойлар фасллар билан боғлиқ эмас. Кайсидур қавм бу жойларда гуноҳ иш қилиб қўйган экан. Шунинг учун бу жойларда фасллар ўз вақтида алмашмаслиги шундан деган афсоналар мавжуд.

Европа соцологлари, олиб борган тадқиқотларида қиш мавсумида туғилганларни 100 ёшга кириш имкони кўпроқ бўларкан. Фоизлар билан кўрсатадиган бўлсак, бошқаларга қараганда 16 % кўпроқ екан. Бундан ташқари бу болалар бошқаларга қараганда чиниққан бўлиб, спортда юқори натижалар кўрсатар эканлар.

Венеция 2012-йили шу қадар совуқ бўлганки, гондоллар музда асир бўлиб, сувда ҳаракатлана олишмаган. Шу воқеа 1985-йили кузатилган. А 1468-йили Бургундия ертўлаларида винолар музлаб қолган.

Россияда қиш келишига олдиндан тайёргарлик кўришган. Иванов давридан бошлаб 1 ноябрдан хозирлик кўришган. Шу санадан музлаш бошланишини билишган. Агар бу куни совуқ бўлса, улар билишганки бутун қиш узоқ ва совуқ бўлишини.

Бизда қиш декабр, январ, феврал бўлса – Австралияликларда буни тескарисидир. Уларни календари бўйича, уларни қиш фасли бизни иссиқ ёз фаслимизда бошланади. Бизда қиш бўлса, уларда ёз. Австралияда ёз декабр, январ ва феврал.

Руслар қиш вақтларида ароқ ва сбит билан иссинишган деган гаплар бор. Бу қадимги славян ичимлиги сув, асал ва зираворлардан тайёрланган. У шамоллашга қарши ва исситиш хусусиятига ега бўлган. Бу ичимлик Россияда енг машхур қишки ичимлик бўлган

Қизиқарли фактлар марсга учиш хақида.

Хозирча ерда яшовчи аҳолини хеч бири марсда бўлмаган, лекин у жойга жуда кўп миқдорда бошқарувчисиз аппаратлар(ракета) учирилган. Бу ракеталар бу қизил сайёра ҳақида кўпгина маълумотлар тўплаган. Енди фақатгина ердан кимдур биринчи бўлиб марс сайёрасига қадам босади, умуман қадам босадими?

Олимлар таъкидлашмоқдаки, яқин 10 йил ичида бу марс сайёрасига учиш бўлади.  Бундай янгиликларни ешитиб ерликлар марсни биринчи очилишига қўшилиш иштиёқи борлигини айтишган.

Тўғри, лекин бунда битта нарсани еътиборга олиш керак; бу саёхатга отланганлар ўз сайёраси билан бир умрга видолашишига тўғри келиши мумкин. Чунки замонавий технология одамларни марсга жўната олади , лекин уларни ортга қайтара олмайди.

Голландия  Марс Оне ташкилоти хозирги кунда ҳоҳловчиларни йиғиш билан шуғулланаяпти.  Уларга керакли талаб қўйилади: инсон 18 ёшдан ошган бўлиши керак ва зи ҳоҳиши билан бўлиши керак, бу билет марсга фақат боришга файтишга емаслигини.

Қолгани у ўз номзодини компанияга билдиришнома жўнаца бўлди. Яна ўзини ҳақида маълумот ва нима учун айнан у марсни очилишига биринчи асосчи бўлмоқчилигини ёзиши керак.

Марсни забт етмоқчи бўлганларни танлави 2013 йилдан бошланди. Хайратланарлиси шуки 140 та давлатдан 200 000 бу таклифга жавоб қайтарди. Енг кўп хохловчилар Америкадан бўлгани аниқланди.

Кейингилар Хиндистон ва Хитой. Рўйхатда Россияликлар ҳам  бор – тахминан 8 000 киши. Аниқки талабгорларни ҳаммаси ҳам марсга уча олмайди. Улар бир қанча синовлардан ўтиб кейин танлаб олишади.

Марсда яшамоқчи бўлганлар бўш жойга қўндиришмади тўғри, уларга катта база қуриб беришга тўғри келади. Бу проекни Даниялик инженер Кристиан фон Бенгстонга юклатилган.

Илмий тадқиқотчилар марсда кўкат ва сабзавотларни ўстирса бўлида дейишмоқда. Тўғри фақат шу йўл билангина улар озиқланишмади албатта. Ёрдам дам ба дам юклар юборилиб туради. Керакли анжомлар билан ҳам таминланишади.

Қанча вақт ердан марсгача училади? Етарлича кўп –таҳминан 7 ойларча. Ўртача масофа ердан марсгача 225 миллион километрни ташкил етади. Шуни ҳисобга олиш керакки, улар доимо  харакатда бўлганликлари учун, максимал масофа 401 миллион километрни, минимал еса 54,5 ни ташкил етади.

Атганча,  Марс Оне компанияси марсга ҳоҳловчиларни танлайди балким, СССР еса бу савол билан ўтган асрниниг 50 йилларида ўйлашни бошлашаган. Биринчи планлар 1959 йили бошланган. Бу ғоялар  М.К. Тихонравова бошчилигида бошланган.

Шунинг учун ҳам қўшиқларда “Марсда ҳам олма дарахти ҳам гуллайди” деб бежиз куйлашмаган. Бу қўшиқ 1963 йили “Орзуни кутиб” филмига бағишлаб ёзилган. Бу фантастик мавзу сайёралар аро учишларга бағишлангандир.

Айтишларича, биз марсда биринчилардан бўламиз дейишмасин, улар хеч қанақа биринчиларданмас. НЛО тадқиқотчилари ишонч билан айтишадики; бизни аждодларимиз марсдан миллион йилллар олдин учиб келишган, енди эса бизлардан айримларимизгинаси   ортга учиб борамиз.