Camuray so’zi Yaponiyada ishlatiladigan so’z bo’lib, jangovar bilimga ega va hurmat qiluvchi degan ma’noni anglatadi. Samuraylar aslida hizmat qiluvchi qullar bo’lishgan. Xozirgi bizni tushunchamizda esa samuraylar eng zo’r jangchilar tushuniladi. Davlatni Samuraylar aholini 10% tashkil etardi. Samuraylar qo’rqmas jangchilar bo’lganlar. Ular qadimgi Yaponiyani aholisini eng mashhurlari bo’lishgan.
Ayol samuraylar
Samuray so’zi erkakcha termin bo’lib, yapon samuray sinflarida ayollar ham uchragan. Ular qilich bilan va jang qilish sanatini o’rganishgan. Ayol samuraylarni «Onna Bugeysya» deb atashgan. Ayol samuraylar erkak samuraylar bilan birga jang qilishgan.
Agar samuraylar katandan foydalanishsa, ayol samuraylar qoidaga ko’ra nagitanadan qirolidan foydalanishgan. Bu qurol insonni bo’yidan baland lezviyadan iborat cho’p bo’lgan. Uni ko’rinishi uzun qiyshiq qiluchni eslatadi. Bu qurol boshqalariga qaraganda yengil va qulay bo’lgan.
Arxeologlarni taqdiqotlari shuni ko’rsatadiki, 1580 yili Senbone Matsubaru urishida ayol samuraylar ham ishtrok etganligi ma’lum bo’lgan. Topilgan suyaklarni analiz DNK qilinganida 35 ta suyak ayollarga tegishli bo’lgani aniqlangan.
Hattoki ayollar ham “Xarakiri” tajribani o’taganlar. Agar ularni eri yoki boshlig’i majbur qilsa, erkaklardan farqli ular tomog’idan o’zlarini so’yib yuborganlar.
G’arbiy samuraylar haqida
Kim oxirgi samuray kinosini ko’rgan bo’lsa, u biladiki kam hollarda kelgindilar samuray maqomiga ega bo’lishini.
Tarixda 4 ta samuraylar borligi hammaga ma’lum. Anglichan Uilyamu Adam, gollandiyalik Yostenu van Lodensteynu va Edvard Shnell shu bilan birga dengiz ofitseri Ejenu Kollaku bo’lgan.
Ko’pgina qurollar va katta miqdordagi kiyimlar samuraylarni katta qilib ko’rsatgan. Amalda esa ko’pchilik samuraylar o’rtacha bo’yli bo’lishgan. 16-asr samurayini bo’yi 1,60 dan 1,65 gacha bo’lgan. O’sha vaqtlarda evropalik ritsarlarini bo’yi 1, 80 dan 1,96 gacha bo’lgan.
Yaponiyada faqatgina samuraylarga qurollarni olib yurish ruhsat berilgan. Ular hohlaganlarini o’ldirishlari mumkin bo’lgan. Erkak, ayol, qariyalar hattoki bolarni ham o’ldirishlari mumkin bo’lgan. Faqatgina jabrlanuvchilarni statuslari pastroq bo’lishi kerak bo’lgan. Misol mansabi past bo’lsa bemalol o’ldirish imkoni bo’lgan.
Samuraylar turli qurollarni taqib yurishgan. 14 asrlarda «Tyokuto» nomli qilichlardan foydalanishgan. 15-asrda esa «Katani» degan qayrilgan qilichga almashtirilgan.
Samuraylarni oilasi
Ular nikohi faqatgina farzand tug’ilsagina bo’lgan. Agar ayol samuraylarga tug’ib bera olmasa, ular boshqasiga bemalol uylanishlari mumkin bo’lgan. Samuraylar bemalol ayolllari bilan ajrashishlari mumkin bo’lgan. Agar ajrashsalar farzandlari o’zlari bilan qolishgan.