Қизиқарли ва фойдали. Болани қайси чет-тилига ўргатиш лозим?
Қизиқарли ва фойдали. Болани қайси чет-тилига ўргатиш лозим?
Бошқа тиллларни болага қанча ерта ўрганса шунча шунча яхши ва бола шунча тез ўзлаштиради.
Келинг фарзандингиз ўрганиши керак бўлган тилларни ўрганиб чиқамиз.Ҳозирги вақтда кўпчилик ота ва оналар фарзандларини тил беришмоқда ва бу ҳолат кўпайса кўпаймоқда асло камаймайди.
Машҳурлардан Дора тҳе Ехҳлорер испан тилини ўргатувчи, Ни Ҳао Каи-лан китай тилини ўргатадиган марказлар кўрсатмаси бўйича ёш ота ва оналар жуда фаол ва улар фарзандларини ерат ёшдан тил ўрганишларни ҳоҳлайдилар.
Бу ғоя асосчиси икки болани онаси Яни А иккин тилни мукаммал билади ва шу марказларни диретори ҳамдир. Кўпгина тақдиқотлар шуни кўрсатганки бу хеч кимга сиз эмас, кўп тилни билиш мияни ишлашига, эслаб қолишни яхши бўлиши ва эшитиш қобилияти яхши бўлишига ёрдам беради.
Бу тадқиқотлар “Наука психологии” журналида чоп етилган. Шу билан бирга кўпгина ўтказилган тест синовлари ҳам шуни кўрсатадики бошқа тилларни билганлар имтиҳонларни яхши баҳога топширишар экан.
Чет тилини билган инсонлар омадли ва кўп дарамат келтирадиган ишда ишлайдилар. Ҳаттоки бошқа тилни ўрганиш соғлиқ учун фойдали. Яқинда Чикаго Университетида ўтказилган тадқиқотлар шуни кўрсатдики, икиинчи тилни билиш қобилият пастлигига ва қаришга қарши ёрдам беради экан.
Болалар қачон бошлашлари керак?
Мутахасисилар айтишича ”қанча эрта бўлса шунча яхши”. Бола барча тилларни ўрагниш имкони мавжуд Карин Антони Еарлй Линго барпо этганни тушунтиришича болани ўзлаштириш вақти бўлади шундай ўтиб кетса ўзлаштириш 100% бўлмас экан.
Агар бола 12 ёки 13 ёшгача тилни ўзлаштирса, тилда гапириш камчилиги бўлмас екан. Агар хозирги вақтда бундай имкониятингиз бўлмаса унда китоб, аудио, видео лардан фойдаланиб ўрганишингиз мумкин. Бу усул ҳам яхши самара беради.
Бола шу билан ўз ота ва оналаридан бошланғия тилни ўрганиши мумкин. Асосийси ота-оналар болага тушунарли қилиб гапиришсалар бўлди.
Фарзандингиз учун энг керакли тил қайси эканлигини қандай билса бўлади. Кўпчилик ота-оналар ўзлари дўстлашган тилни фарзандига ўргатишади. Мутахасислар 6 та чет тилини тавсия этади.
Инглиз тили
Инглиз тилини билиш кераклиги ҳақида бир неча сабаблар мавжуд. Шу билан бу ўрганиш бўйича енг мураккаб тил ҳисобланади. Мана 10 та мисол сиз инглиз тилини ўрганишингиз керак бўлган сабаби, балки ўзингизга тегишлисини топасиз.
- Инглиз тили енг кўп тарқалан ва сайёҳлар учун енг керакли тилдир. Бутун дунёдагилар йиғилса улар албатта инглиз тилида гапирадилар.
- Чет елда ишлаш ва юқори ловозимда ишлаш имконини беради.
- Хитойга қарамасдан АҚШ техника ва молия бўйича энг олди қаторлардан бирида.
- Германия, Норвегия, Шветция, Дания ва Нидерландиянинг давлат тилидан кейин иккинчи тил ҳисобланади.
- Ингилиз тили бу фан. Агар сиз фан номзоди бўлмоқчи бўлсангиз инглиз тилини яхши билишингиз керак.
- Ингилиз тили ўрганиш учун энг қулай Хитойникидан фарқли ўлароқ.
- Инглиз тилини билиш бу — яхши кўрган киноларни оргинал ҳолда тамош қилиш мумкин.
- АҚШ да инглизча гапирсангиз, ўзингизга кўпгина имкониятларни очиб берасиз.
- Агар ота-она инглиз тилини билса фарзандига ўргатиши мумкин. Ўрганишни ҳоҳловчилар учун кўпгина дарсликлар мавжуд.
- АҚШ инглизча гапириш, гапирмайдиганларга нисбатан кўпроқ пул топадилар.
Испан тили
АҚШда иккинчи машҳур тилдан бири ҳисобланади. Испан тили ота-оналар енг танлаган тиллардан бири, АҚШ 34-миллион аҳолиси шу тилда гаплашади.
Бу тил инглиз тилини яхши билганлар учун ўрганиш жуда осон. Испан тилини кўпгина сўзлари инглиз тилиникига ўхшайди.
Чет-тилини ўргатиш маркази директори Консуела Бова испан тилини ўраганиш енг яхши танловлардан бири. Бу тил бошқа тилларни ўрганишга туртки бўлади. Мисол: Француз, Италия, Португалия тилларини ўрганиш осон бўлади.
Джонатан Риедел таржима қилиш ижрочи директори айтишича. Агар ким тил билан боғлиқ бўлган ишни изласа, испан тилини билганлар яхши иш топишларини % кўпроқ. Дунёда жуда кўп испанлар бор, тахминан инглиз тилини биладиганлар қанча бўлса шунча.
Француз тили
Статиска маълумотларига қараганда 1 миллион ортиқ америкаликлар француз тилида гапиришади. АҚШ да энг кенг тарқалган 4 та тилдан бири ҳисобланади. Болаларни испан ва француз тилига ўргатиш енг кенг тарқалган ҳисобланади.
Ота-оналар ҳам ҳам бу тилларни яхши билишади ва бола бу тилни ўрганиётган жараёнда болага ўзлари ҳам қандайдир миқдорда ўргатишлари мумкин.
Агар инсон чет ел билан боғлиқ бизнес қилмоқчи бўлса ёки сайёҳат, сиёсат билан шуғулланмоқчи бўлса – фрацуз тилини ўрганиш енг тўғри танлов бўлади.
Пабло Соломон ўқитувчи бўлган, хозирда АҚШда ўқиш ишлари бўйича Департамент консултанти айтишича – французча – бу маданият тили ҳам дейилади дейди. 2012 йили “Сайёҳат учун энг асосий жой” халқларни бирлаштурувчи дунёвий туризимда Франция 1, Хитой -3, Испан – 4, Италия – 5 ўринда туради.
Хитой тили (Мандарин диалекти)
Аҳолиси бўйича энг кўп, эканомика бўйича ўсиб келаётган давлат ҳисобланади. Мутахасисилар кенг тарқалиб ва ўсиб келаётган давлатни тилини ўрганишни тавсия етадилар. Ёзувлари расм чизишга ўхшайди. Бу тилни еслаб қолиши юқори бўлган кичкина болалар ўрганишлари тавсия эътилади.
Чунки улар ҳамма нарсани тез ўрганиб оладилар. Бу тилни ўраганиш болани келажаги яхши бўлишига замин яратади.
Тил билган эл билади деб бежиз айтишмаган. Агар фарзандингизни келажакда дунё мутахасиси бўлишини, дунёга чиқишини ҳоҳласангиз унда ёшлигидан тил ўргантинг.
Ёшликда олган билим тошга ўйиб ёзилгандай, қариликдаги билим кесакка ёзилгандай бўлади дейишади.